O psychologii pozytywnej

Autor: Chris Hedges

Psychologowie pozytywni wykorzystywani są przez armię USA w centrach przesłuchań, takich jak Abu Ghraib czy Guantanamo. Pomagają dekonstruować ludzką psychikę, co pozwala skutecznie łamać ducha więźniów.

„Szczęśliwi pracownicy.” [Forbes]

Niebezpieczeństwo psychologii pozytywnej związane jest z tym, że to ty stajesz się odpowiedzialny za swoje beznadziejne położenie. Możesz winić tylko siebie. Ideologia ta sieje spustoszenie zwłaszcza w szeregach klasy pracującej. Zatrudnienia nie będzie. Zachodzące zmiany strukturalne uniemożliwiają robotnikom utrzymanie rodzin. Nie tylko oni stracili nadzieję – zdają sobie sprawę, że nie ma jej także dla ich potomstwa. Psycholodzy pozytywni, którzy im mówią, że wszystko sprowadza się do odpowiedniego podejścia, tworzą tę urojeniową ideę, że jakakolwiek ponura i negatywna analiza rzeczywistości jest niepomocna. Bo nie jest radosna i pozytywna. Popycha to nas ku myśleniu magicznemu. Możemy mieć wszystko, czego zapragniemy – i nie jest istotne, co państwo korporacyjne robi ze społeczną tkanką. Jeżeli tylko uwierzymy w siebie, rzeczywistość zostanie pokonana.

To myślenie życzeniowe zdominowało całą kulturę.

Psychologia pozytywna, która twierdzi, że może zmajstrować szczęście i zapewnia psychologiczne narzędzia wzmacniające korporacyjne dostosowanie, jest tym dla korporacyjnego państwa, czym dla nazistów była eugenika. To szarlataneria, która tworzy zasłonę dymną dla korporacyjnej dominacji, nadużyć i chciwości. Akademicy, którzy ją głoszą opływają w granty. Zapraszani na korporacyjne rekolekcje utwierdzają korporacyjnych pracowników w przekonaniu, że mogą odnaleźć szczęście sublimując własne ‚ja’ w ramach korporacyjnej kultury. Uczą w gruncie rzeczy – nikt z nas nie jest przecież tak szczęśliwy, jakim być się zdaje – ukrywania niepokojów i problemów pod maską fałszywego zadowolenia.

Jakiekolwiek kwestionowanie porządku i autorytarnej formy organizacji przedstawiane jest jako odmiana zdrady, która łamie familijny, harmonijny kolektyw korporacji. Charakterem przypomina to maoizm – za jakiekolwiek podważenie korporacyjnej struktury winę ponosi jednostka, która próbuje blokować szczęście i pomyślność korporacyjnej całości.

Nasza ucieczka w zbiorowe urojenia korporacyjnej ideologii w obliczu postępującego finansowego, gospodarczego i planetarnego upadku jest równie przydatna w rozwiązywaniu problemów jak alchemia. Jednakże nadal prężnie działają uniwersyteckie wydziały, generowane są sterty pseudonaukowych dysertacji służące za akademicką patynę fantazji szczęścia i sukcesu osiągalnego poprzez pozytywne myślenie. Przekaz o tym, że możemy mieć wszystko, czego zapragniemy, jeżeli tylko wejrzymy wgłąb siebie, jeżeli naprawdę uwierzymy, że jesteśmy wyjątkowi, codziennie pompowany jest w eter za pośrednictwem reklam, fabuł programów telewizyjnych i filmów, wzmacniany przez przyprawiające o mdłości antenowe krotochwile z udziałem schludnych prezenterów. To spaczone ideologiczne soczewki, przez które oglądamy świat.

Ideologia ta potępia wszystkich krytyków społecznych, ikonoklastów, dysydentów za to, że nie szukają spełnienia w zbiorowym skandowaniu korporacyjnego stada. Dusi kreatywność i moralną autonomię. Chodzi w niej o ukształtowanie i dopasowanie do uległego i uciskanego kolektywu. Nie chodzi w niej o szczęście. Chodzi o dostosowanie, które totalitarne i korporacyjne struktury pragną narzucić tłumowi.

Tłumaczenie: exignorant

Chris Hedges: krytyk społeczny, ekspert z zakresu polityki i społeczeństw obu Ameryk i Bliskiego Wschodu. Jako dziennikarz, pisarz i korespondent wojenny (spędził 20 lat w 50 krajach Ameryki Centralnej, Afryki, Bliskiego Wschodu i Bałkanów) otrzymał wiele nagród m.in. Pulitzer Prize (Nagroda Pulitzera) oraz Global Award for Human Rights Journalism (Globalna Nagroda za Dziennikarstwo w Obronie Praw Człowieka) przyznawaną przez Amnesty International. Wybrane książki: „What Every Person Should Know About War” („Co każda osoba powinna wiedzieć o wojnie”), „War Is A Force That Gives Us Meaning” („Wojna jest siłą, która nadaje nam znaczenie”), „American Fascists: The Christian Right and the War on America” („Amerykańscy faszyści: chrześcijańska prawica i wojna z Ameryką”), „Empire of Illusion: The End of Literacy and the Triumph of Spectacle” („Imperium iluzji: koniec piśmienności i triumf widowiska”).

Dostępne przekłady esejów autora:

“Nowa wspaniała dystopia”, “Odnajdując wolność w kajdankach”, “Na wojnie morderstwo nie jest anomalią”, “Karierowicze”, “Wojna w cieniu”, “Mit ludzkiego postępu”, “Dni zniszczenia, dni rewolty”, “Rozpad systemowy: zmierzch kultury, upadek imperium, neofeudalizm, Orwell i społeczna nieświadomość”, „Co Obama miał na myśli”, „Witajcie w domu wariatów”, „Złamane serca mieszkańców Gazy”, „Niekończąca się wojna.”